هود لامینار | میکروبی | بیولوژی

توضیحات

هود لامینار چیست؟

هود لامینار یا میکروبی که به آن بیولوژی یا میکروبیولوژی نیز گفته می شود، میز و محفظه کار بسته برای ایجاد محیط کاری بدون آلودگی با استفاده از فیلترهای HEPA و ULPA می باشد که تمام ذرات وارد شده به کابین را جذب می کند. این نوع از هود آزمایشگاهی هوای با راندمان بالا و بدون ذرات را بر روی سطح کار یا در سراسر سطح کار به صورت جریان آرام وارد می کنند که یک محیط تمیز و فشار مثبت را فراهم می کند که از نمونه ها محافظت نماید.

هود لامینار از بوجود آمدن نقاط مرده یا نواحی دارای جریان گردابی و فضاهایی که هوا در یک حرکت دایره ای بدون خروج از دستگاه حرکت می کند، جلوگیری می کند و با ایجاد یک جریان هوای خطی و آرام در فضای کار، از آلودگی نمونه ها و محافظت از کاربران و محیط آزمایشگاه در برابر مواد خطرناک و سمی اطمینان حاصل می کند.

هود لامینار دارای انواع و کلاس های مختلفی است که بر اساس جهت جریان هوا، تعداد فیلترها و سطح حفاظت تقسیم بندی می شوند. در مفهوم کلی جریان لامینار به حرکت خطی یک سیال یا گاز در یک مسیر صاف یا بدون اختلال گفته می شود.

قیمت هود لامینار

قیمت هود لامینار بسته به اندازه و ویژگی‌ های آن می‌تواند متفاوت باشد. عواملی مانند نوع فیلتر، سرعت جریان هوا، کیفیت ساخت و استانداردهای ایمنی می‌توانند تأثیر زیادی بر قیمت داشته باشند. برای خرید هود لامینار با کیفیت مناسب، بهتر است علاوه بر قیمت، به نیازهای خاص آزمایشگاه و استانداردهای ایمنی توجه کنید.

در ادامه لیست قیمت انواع هود لامینار با ویژگی های مختلف تولیدی کارن پویا نوآور آورده شده است. اما با توجه به تغییرات مکرر قیمت مواد اولیه ، برای دریافت قیمت بروز محصول با شرکت کارن پویا نوآور در تماس باشید.

اصول عملکرد هود لامینار

هود لامینار بر اساس یک اصل فیزیکی ساده کار می کند: جریان هوای تک جهته. در این دستگاه، هوای تمیز شده توسط یک فیلتر HEPA (High Efficiency Particulate Air) یا ULPA (Ultra Low Penetration Air) با سرعت ثابت و یکنواخت به داخل فضای کار دمیده می شود. این جریان هوای خطی باعث می شود که ذرات و آلودگی های محیطی به سمت خروجی دستگاه حرکت کنند و نتوانند به نمونه های داخل فضای کار نفوذ کنند. بنابراین، فضای کار در حالت استریل و خالص نگه داشته می شود. بسته به جهت جریان هوای دستگاه، هود لامینار به دو نوع عمودی و افقی تقسیم می شود که در بخش بعد به تفصیل درباره آن ها صحبت خواهیم کرد.

در ادامه به انواع مختلف هودهای لامینار و کلاس بندی آن ها خواهیم پرداخت.

انواع هود لامینار بر اساس جهت جریان هوا

به طور کلی اگر بخواهیم انواع هود لامینار را بر اساس جهت جریان هوا دسته بندی کنیم، سه نوع عمودی، افقی و کلاس 3 (Glove Box) وجود دارند:

هود لامینار عمودی

هود لامینار عمودی برای استفاده از وسایل بزرگ و با حجم زیاد مناسب است و هوا را به صورت عمودی به سمت پایین دمیده و از درون فضای کار خارج می کند.

در این نوع هود، هوا به صورت مستقیم به سمت کاربر دمیده نمی شود و بنابراین خطر آلودگی کاربر کمتر است. همچنین دارای حجم اشغالی بیشتر، تولید گرمای اضافی، مصرف انرژی بالاتر و نیاز به نگهداری پیچیده‌تر فیلترها هستند.

هود لامینار افقی

هود لامینار افقی برای استفاده از نمونه های حساس به آلودگی مناسب است و هوا را به صورت افقی به سمت کاربر دمیده و از جلو خارج می کند.

در این نوع هود، فضای کار باز است و بنابراین دسترسی به نمونه ها آسان تر است. به دلیل احتمال آلودگی کاربر، اختلال در جریان هوا و تأثیرپذیری از حرکات کاربر، انتخاب مناسبی برای محیط‌های کاری با استانداردهای بهداشتی بالا نیست.

هود لامینار کلاس 3

هود میکروبی کلاس 3 برای استفاده از نمونه های خطرناک و بسیار سمی مناسب است و یک محفظه کاملا بسته دارد که تنها با دستکش قابل دسترس است.

در این دستگاه، جریان هوای خروجی به صورت چرخشی در فضای کار حرکت می کند و پس از عبور از فیلتر HEPA یا ULPA به داخل فضای کار باز می گردد.

کلاس بندی و انواع بر اساس سطح حفاظت

هود لامینار کلاس 1

هود لامینار کلاس 1 تنها می تواند از کاربر و محیط اطراف آن در برابر نمونه مورد آزمایش حفاظت ایجاد کند. در این نوع هود، تنها از یک فیلتر HEPA برای تهویه هوا استفاده می شود. جریان هوای خروجی از داخل فضای کار به سمت خارج دستگاه دمیده می شود. این نوع هود برای کار با نمونه های غیر بیولوژیک و غیر سمی مناسب است. مثال: کشت بافت گیاهی، فعالیت های صنعتی، لیزری و الکترونیک.

بصورت مختصر سطح عملکرد هود لامینار کلاس 1 به شرح ذیل می باشد:

• فقط از اپراتور محافظت می نماید.
• دارای فیلتر HEPA می باشد که این فیلتر بعد از تصفیه نمودن هوا آن را به محیط انتقال می دهد.
• چرخش هوای درونی از اپراتور دور گردیده و به سمت او باز نمی گردد.

هود لامینار کلاس 2

هود لامینار کلاس 2 می تواند از کاربر، محیط و نمونه در برابر آلودگی حفاظت کند. در این نوع هود، از دو فیلتر HEPA برای تهویه هوا استفاده می شود. جریان هوای خروجی به صورت ترکیبی از داخل و خارج فضای کار به سمت خارج دستگاه دمیده می شود. این نوع هود برای کار با نمونه های بیولوژیک و سمی مناسب است. مثال: آزمایش های میکروب شناسی، ویروس شناسی، ژنتیک و بیوتکنولوژی.

هود لامینار کلاس 2 به چهار زیر گروه تقسیم می شود: A1 , A2 , B1 , B2 . هر زیر گروه دارای ویژگی ها، قابلیت ها و محدودیت های خاص خود است.

سطح عملکرد هود لامینار کلاس 2 که متداول ترین نوع هود در صنعت آزمایشگاه می باشد، به شرح ذیل می باشد:

• هم از اپراتور و هم از محصول محافظت می نماید.
• دارای فیلتر هپا است که بعد از تصفیه هوا آن را به محیط انتقال می دهد.
• در صورت استفاده از مواد شیمیایی خطرناک، حتما باید از سیستم کانال دار استفاده گردد.
• چرخش هوای درونی از اپراتور دور گردیده و به سمت او باز نمی گردد.

کلاس 2 در 4 مدل مجزا تولید می شود که تفاوت آنها در سیستم عملکرد فیلترها می باشد.

هود لامینار کلاس 3

هود لامینار کلاس 3 بالاترین سطح حفاظت را برای کاربر و نمونه فراهم می کند. در این نوع هود، فضای کار کاملا بسته و ایزوله است و تنها با استفاده از دستکش قابل دسترس است. در این دستگاه، جریان هوای خروجی به صورت چرخشی در فضای کار حرکت می کند و پس از عبور از دو فیلتر HEPA یا ULPA به داخل فضای کار باز می گردد. این نوع هود برای کار با نمونه های خطرناک و بسیار سمی مناسب است. مثال: آزمایش های باکتریولوژی، ویروسولوژی، رادیولوژی و تولید آنتی بادی.

هود لامینار کلاس ۳ قابل سفارش ساخت با توجه به نظامات خاص است. این نوع هود می تواند به لامپ UV-C، سیستم کنترل دما، سیستم تزریق گاز و سایر تجهیزات تجهیز شود.

سطح عملکرد هود لامینار کلاس 3 به شرح ذیل می باشد:

• قابلیت محافظت از محصول و اپراتور را در سطح بالاتری از ایمنی دارد.
• قابلیت ممانعت از نشت گاز تا 0.00001 سی سی بر ثانیه
• دارای 2 عدد فن سانتریفیوژ در قسمت بالا و پایین هود
• دارای 2 عدد فیلتر هپا در قسمت خروجی
• قابلیت جابجایی محصول از طریق 2 درب ورودی

مشخصات فنی هود لامینار تولیدی کارن پویا نوآور

• بدنه هود به دو قسمت مجزا کابین و پایه تقسیم می شود.
• بدنه از جنس فولاد و اسکلت پروفیلی و کف استنلس استیل و پایه آن از پروفیل 30*50 سنگین با پوشش رنگ کوره ای به همراه چرخ های ترمز دار با پوشش رنگ کوره ای الکترواستاتیک
• مجهز به فیلتر هپا با راندمان 99.997 درصد
• هوادهی عمودی با سیستم سیرکولیشن هوا
• دارای فن سانتریفیوژ ایرانی و یا خارجی 1400 متر مکعب در ساعت
• دارای لامپ روشنایی و UV
• دارای کنترل ساعت کارکرد
• دارای دیواره های جانبی از جنس پلکسی گلاس
• دارای درب پلکسی گلاس برقی قابل کنترل با برد هود
• کف هود از جنس استیل متحرک که به راحتی جداشده و قابل استریل می باشد.
• کلیه سیستم ها دارای عایق PVC می باشند.
• دارای برد میکروپروسسوری با تایمر تاخیری و ساعت کارکرد فن و UV و پسورد کاربر
• ساعت کارکرد دستگاه و فیلتر نصب شده روی پنل
• دارای یک پریز برق ارت دار
• دارای یک عدد شیر گاز آزمایشگاهی از برند تاف TOF
• برق مصرفی دستگاه 220 ولت تک فاز با سیستم ارتینگ
• ابعاد هود قابل ارائه در طول های 100 و 130 و ارتفاع 240 و عمق 80 سانتیمتر بنا به سفارش مشتری و موثر بر قیمت هود
• سینی از جنس استنلس استیل از دو قسمت متحرک تشکیل می گردد.
• وان تخلیه جهت شستشوی محفظه داخلی و استرلیزاسیون و در زیر سطح رویه قرار دارد. از جنس استنلس استیل و دارای شیر تخلیه می باشد.

فیلتر هود

فیلترهای انواع هود لامینار با گذشت زمان و استفاده مداوم، کارایی خود را از دست می‌دهند و نیاز به تعویض دارند. تعویض به موقع فیلترها برای حفظ عملکرد صحیح هود و جلوگیری از آلودگی محیط کار بسیار مهم است.

هودهای میکروبی به لحاظ خطرات زیستی که دارند دارای دو نوع فیلتر اولیه و ثانویه می باشند.

فیلتر اولیه و اصلی از نوع هپا به صورت حساس و یک بار مصرف با توان 0.55 میکرون، وظیفه جمع آوری ذرات معلق بزرگتر نظیر گرد و غبار را بر عهده دارد که به صورت پیش فیلتر عمل کرده و از فرسایش و اشباع سریع فیلترهای دیگر جلوگیری می نماید و دوام و عمر آن را بیشتر می نماید.

فیلتر ثانویه یا اگزوز از نوع هپا با ورودی 0.12 میکرون جهت فضای داخل کابین با توان جذب 99.99% که باعث می شود اتاقک عاری از هرگونه عنصر میکروارگانیسم شود.

در چنین سیستم هایی 75% هوای داخل کابین، بازیافت شده و فقط 25% هوای محیط آزمایشگاه به داخل هود اضافه و به صورت اگزوز خارج شده که باعث دوام بیشتر فیلتر هپا می گردد و امنیت آزمایشگاه را 100% تضمین می نماید.

• فیلتر اصلی: از نوع هپا با قابلیت 0.3 میکرون با راندمان 99.99%
• فیلتر اگزوز : از نوع هپا با قابلیت 0.5 میکرون با راندمان 99.99%

دستورالعمل کار با هود لامینار

در اینجا یک دستورالعمل کامل و اصولی برای کار با هود لامینار (Laminar Flow Hood) ارائه شده که می‌تواند هم برای استفاده در محیط‌های آزمایشگاهی و هم برای آموزش کارکنان مفید باشد. این دستورالعمل شامل مراحل آماده‌سازی، کارکرد و ایمنی است.

1. پوشیدن لباس مناسب: روپوش تمیز، دستکش، ماسک و در صورت نیاز کلاه استفاده شود.
2. روشن کردن هود: هود را 15 تا 30 دقیقه قبل از شروع کار روشن کنید تا محیط داخلی پاکسازی شود.
3. ضدعفونی کردن سطح کار: سطح داخلی هود را با الکل 70 درصد یا محلول ضدعفونی‌کننده مناسب تمیز کنید.
4. برداشتن وسایل غیرضروری: فقط وسایل لازم را وارد هود کنید. وسایل اضافی جریان هوا را مختل می‌کنند.
5. کار در منطقه مرکزی: تمام فعالیت‌ها را در قسمت میانی هود انجام دهید، نه خیلی جلو یا عقب.
6. حداقل حرکت دست: حرکات دست باید آهسته و محدود باشد تا جریان هوای لامینار مختل نشود.
7. از جلو به عقب کار کنید: وسایل آلوده در عقب و وسایل تمیز در جلو قرار گیرند.
8. عدم سد کردن جریان هوا: از قرار دادن دست یا اشیاء در جلوی فیلتر HEPA خودداری کنید.
9. ضدعفونی مجدد: سطح کار، دیواره‌ها و وسایل استفاده‌شده را ضدعفونی کنید.
10. خاموش کردن UV (در صورت وجود): اگر از لامپ UV استفاده می‌کنید، پس از اتمام کار آن را 15 دقیقه روشن بگذارید و سپس خاموش کنید.
11. خاموش کردن هود: هود را پس از 5 تا 10 دقیقه از پایان کار خاموش کنید.
12. جمع‌آوری زباله‌ها: زباله‌ها را طبق دستورالعمل ایمنی زیستی دفع کنید.

نکات ایمنی مهم حین کار

1. استفاده از شعله‌ی مستقیم (مثل چراغ الکلی یا بونزن) در هود لامینار به دلیل ایجاد آشفتگی در جریان هوا و خطر آتش‌سوزی ممنوع است.
2. در صورت نیاز به استریل‌سازی، از وسایل استریل خشک یا الکل استفاده شود.
3. هود لامینار فقط برای محافظت از نمونه طراحی شده و از کاربر محافظت نمی‌کند.
4. استفاده از مواد شیمیایی فرار، آئروسل‌های عفونی، یا عوامل بیولوژیکی خطرناک در این نوع هود ممنوع است.
5. همیشه محل قرارگیری کپسول آتش‌نشانی، دوش اضطراری و چشم‌شور باید مشخص و در دسترس باشد.
6. کارکنان باید با استفاده از این تجهیزات آشنایی کامل داشته باشند.
7. عدم دستکاری سیستم برق هود
8. به‌هیچ‌وجه در سیستم روشنایی، فن یا سیم‌کشی هود بدون حضور کارشناس فنی دست نبرید.
9. وجود بوی سوختگی، صداهای غیرعادی یا عملکرد نادرست باید بلافاصله گزارش شود.
10. هرگونه آلودگی تصادفی، نشت یا خطای عملکرد باید در فرم‌های ایمنی ثبت و گزارش شود.
11. این گزارش‌دهی برای پیگیری، آموزش و جلوگیری از تکرار حادثه حیاتی است.
12. ورود مواد بسیار سرد (مانند یخ خشک) یا داغ (مثل اتوکلاو تازه خارج‌شده) به داخل هود می‌تواند به فیلتر HEPA آسیب بزند یا تعادل جریان هوا را به هم بزند.
13. ورود موبایل، تبلت، یا هر وسیله‌ی شخصی الکترونیکی به داخل هود یا محیط اطراف آن ممنوع است.
14. این وسایل منبع آلودگی میکروبی هستند و ممکن است جریان هوا را مختل کنند.

نصب، سرویس و تعمیر هود لامینار

طراحی این نوع از هود آزمایشگاهی در مدل های مختلف به نحوی می باشد که کارکنان آزمایشگاه و محصول در مقابل خطرات زیست محیطی محافظت می شوند. هود لامینار به دلیل رعایت اصول ایمنی توسط مسئول آزمایشگاه و خطرات بالای میکروب، باکتری و ویروس ها و بررسی عوامل بیماری زا و بررسی راه های مقابله با آنها استفاده می گردد.

بطور کلی انتخاب درست هود میکروبی باید بر پایه نوع محافظت از محصول و کاربر باشد.

1. در شرایط ایده آل و استاندارد، هود بایستی در موقعیتی قرار گیرد که به دور از رفت و آمد و جریان هوایی باشد که به طور بالقوه آشفتگی ایجاد می کند.
2. در صورت امکان یک فضای امن 30 سانتیمتری در پشت و هر دو طرف هود بایستی فراهم کرد تا به دسترسی آسان به منظور نگهداری و مراقبت از دستگاه اجازه داده شود.
3. همچنین یک فاصله امن 20 تا 30 سانتیمتری در بالای هود لامینار ممکن است برای فراهم سازی شرایط اندازه گیری دقیق سرعت هوا از بین فیلتر خروجی و یا تعویض و تغییر فیلتر خروجی ضروری می باشد.
4. باید در محلی مناسب و دور از منابع آلودگی، حرارت، رطوبت، نور و صدا قرار گیرد.
5. باید به صورت مستقیم به منبع برق متناسب با ولتاژ و فرکانس آن متصل شود.
6. باید قبل از استفاده به مدت حداقل ۱۵ دقیقه روشن شده و جریان هوای آن تنظیم شود.
7. باید قبل از استفاده با الکل 70 درصد یا سایر ضد عفونی کننده ها تمیز شده و در صورت نیاز با لامپ UV-C ضد عفونی شود.
8. هود لامینار باید به صورت دوره ای توسط کارشناسان مجرب تعمیر و تعویض قطعات شود.
9. فیلتر HEPA یا ULPA باید حداقل هر 12 ماه یک بار تعویض شود.
10. سایر قطعات مانند فن، لامپ، دستکش، سنسور و … باید در صورت خرابی یا کاهش عملکرد تعویض شوند.
11. هود لامینار باید پس از هر تعمیر با استفاده از دستگاه های سنجش جریان هوا، فشار و ذرات کالیبراسیون شود.

سوالات متداول

هود لامینار چیست و چه کاربردی دارد؟

هود لامینار دستگاهی است که با ایجاد جریان هوای یکنواخت و تصفیه‌شده، محیطی تمیز برای انجام آزمایش‌های حساس مانند کشت سلول یا کارهای میکروبی فراهم می‌کند.

چه تفاوتی بین هود لامینار و هود ایمنی زیستی وجود دارد؟

هود لامینار فقط از نمونه‌ها محافظت می‌کند و برای مواد عفونی یا سمی مناسب نیست، در حالی که هود ایمنی زیستی از نمونه، کاربر و محیط به‌طور هم‌زمان محافظت می‌کند.

آیا می‌توان از شعله در هود لامینار استفاده کرد؟

خیر. استفاده از شعله مستقیم در هود لامینار توصیه نمی‌شود، زیرا باعث اختلال در جریان هوا و افزایش خطر آتش‌سوزی می‌شود.

هود لامینار چند نوع دارد؟

به طور کلی دو نوع اصلی دارد: هود لامینار افقی (جریان از پشت به سمت کاربر) – هود لامینار عمودی (جریان از بالا به پایین)

قبل از شروع کار با هود چه اقداماتی لازم است؟

روشن کردن هود 15 تا 30 دقیقه قبل از کار – پوشیدن لباس محافظ و ضدعفونی کردن سطوح داخلی – قرار دادن فقط وسایل ضروری در داخل هود

هر چند وقت یک بار فیلتر هود باید تعویض شود؟

بسته به نوع استفاده و محیط، فیلتر HEPA معمولاً هر 6 تا 12 ماه یک بار باید بررسی و در صورت نیاز تعویض شود.

آیا هود لامینار از کاربر در برابر آلودگی محافظت می‌کند؟

خیر. هود لامینار برای محافظت از نمونه طراحی شده و از کاربر در برابر عوامل عفونی یا شیمیایی محافظت نمی‌کند.