فن سانتریفیوژ و انواع مختلف آن چیست؟
فن سانتریفیوژ چیست؟
فن سانتریفیوژ یا دمنده گریز از مرکز پمپ یا موتوری است که هوا را به حرکت در می آورد. هوای داخل دمنده را می کشد و سپس آن را با زاویه 90 درجه به بیرون می راند. دو جزء اصلی یک فن سانتریفیوژ، موتور و پروانه هستند. یک پروانه هوا را می مکد یا می کشد، برخلاف پروانه ای که هوا را هل می دهد.
فن های گریز از مرکز از یک پروانه در یک محفظه با کانتور مارپیچی تشکیل شده اند. هوا در جهت محوری وارد پروانه می شود و در حاشیه بیرونی پروانه تخلیه می شود. جریان هوا در امتداد جهت گریز از مرکز (یا جهت شعاعی) حرکت می کند.
دستگاه خنک کننده سانتریفیوژ چگونه کار می کند؟
در دستگاه خنک کننده سانتریفیوژ یا همان فن های گریز از مرکز، تیغه ای نصب شده است. که در مرکز تیغه فشار کم و در لبه آن فشار بالا است که این فشار همراه با اضافه کردن انرژی جنبشی به هوا ایجاد می کند.
به طور کلی در مرکز تیغه که فشار پایین می باشد یک خلا را ایجاد می کند که هوا را به طرف فن می کشند و سپس هوا از فشار پایین، به لبه های خارجی فن جریان می یابد و در نهایت هوا، خارج از محفظه اطراف پروانه در جهت مورد نظر جریان می یابد.
جالب است بدانید که انحنای موجود در پروانه های فن سانتریفیوژ منجر به ایجاد تنوع در مدل هایی شده است. هر کدام از انواع دستگاه های خنک کننده سانتریفیوژ، به دلیل نوع انحنای خود کارایی خاصی خواهند داشت. در ادامه به معرفی انواع فن های سانتریفیوژ خواهیم پرداخت تا شما بتوانید بهترین گزینه را برای خود انتخاب نمایید.
انواع فن سانتریفیوژ
فن سانتریفیوژ با توجه به شکل پروانه به انواع زیر طبقه بندی می شوند.
- خنک کننده سانتریفیوژ فوروارد (خم به جلو)
- خنک کننده سانتریفیوژ شعاعی (رادیال)
- خنک کننده سانتریفیوژ ایرفویل
- خنک کننده سانتریفیوژ بکوارد (خم به عقب)
فن سانتریفیوژ فوروارد
یکی از رایج ترین نوع فن های سانتریفیوژ، فن های فوروارد می باشد که در این نوع انحنای تیغه دقیقا در راستای گردش پروانه تعبیه شده است. جهت انحنای این تیغه ها در جهت گردش خود پروانه یعنی گردش ساعت گرد می باشد.
فن های سانتریفیوژ فوروارد قادر هستند که مقادیر زیادی از هوا را با فشار بالا جابجا کند و به همین دلیل در استفاده از سانتریفیوژ فوروارد باید ظرفیت مورد نیاز تولیدی فن، محل نصب از قبیل آزمایشگاه، منزل، اداره، کارخانه، محیط های صنعتی بزرگ و … همچنین ابعاد محل نصب در نظر گرفته شوند. هر کدام از عوامل فوق بر کارایی فن سانتریفیوژ فوروارد انتخابی تأثیر بسزایی دارند.
ویژگی ها و مزایای فن سانتریفیوژ فوروارد
دستگاه خنک کننده سانتریفیوژ فوروارد دارای قابلیت های زیادی می باشد و در موقعیت های مختلفی به عنوان یکی از دستگاه اصلی برای تهویه و خنک کردن هوا از جمله سوله ها، سالن ها، مراکز صنعتی، ادارات و … مورد استفاده قرار می گیرند.
فن سانتریفیوژ فوروارد به عنوان یک فن هواده با پره های منحنی به سمت جلو، فشار استاتیکی بالا با بازدهی خوبی در سرعت کم، ظرفیت پایین ایجاد می کنند.
- افت فشار در خروجی در این تیپ فن ها اثر مستقیم بر روی توان موتور فن خواهد داشت.
- با توجه به پایین بودن سرعت دوران این نوع فن های سانتریفیوژ، نیاز به استحکام بالا پروانه ندارد.
- به دلیل سرعت کم فن های سانتریفیوژ فوروارد، صدای کمتری نسبت به دیگر انواع ها تولید می کند.
- از این دستگاه خنک کننده سانتریفیوژ بیشتر برای مواردی که به دبی کم در فشار پایین نیاز دارند، بیشتر استفاده می شود.
فن سانتریفیوژ شعاعی (رادیال)
یکی دیگر از انواع فن های سانتریفیوژ، فن های رادیال است که نسبت به دیگر فن ها، جریان هوایی چندان چشمگیر ایجاد نمی کنند و در جابجایی هوا کم بازده است. در این نوع فن های سانتریفیوژ، فشار هوا از بالا است و به همین دلیل برای خارج کردن ذرات گرد و خاک، گازهای مختلف و یا رطوبت زیادی در هوا بسیار کاربرد دارد.
فن سانتریفیوژ بکوارد
یکی از پرکاربردترین نوع فن های سانتریفیوژ، فن بکوارد می باشد. در این مدل فن ها، از یک انحنای رو به عقب نسبت به محور اصلی استفاده می کنند. در خلاف جهت چرخش پروانه نصب می شوند و به همین دلیل آن را بکوارد نامیده اند. این انحنای رو به عقب، باعث بالا رفتن میزان بازدهی در تهویه هوای محیط شده است.
این فن های سانتریفیوژ با ظرفیت های مختلف و قابلیت ایجاد فشار متوسط و بالا برای مصارف مختلف صنعتی، از جمله، تهویه هوا سالن های پرورش قارچ، تهویه هوا سالن های مرغداری، کارگاه های نجاری، آزمایشگاه ها و … قادر به جابجایی هوا در شرایط های گوناگون و انواع سیال آلوده با درجات متفاوت هستند.
مزیت اصلی فن های سانتریفیوژ بکوارد این است که در تهویه هوا و انتقال ریزترین ذرات موجود در هوا، قابلیت بالایی دارند. یکی دیگر از مزیت های فن های سانتریفیوژ بکوارد این است که به موجب نصب تیغه در آن؛ لرزش و صدای بسیار کمی تولید می شوند.
فن سانتریفیوز بکوارد در مقایسه با فن های سانتریفیوژ فوروارد و رادیال دارای راندمان بالاتری می باشد . می توان در دورهای بالاتر از آن می توان به راحتی استفاده نمود. این نوع فن های سانتریفیوژ، علاوه بر توانایی جداسازی مواد کاربرد گسترده ای در صنعت تهویه نیز دارد که می توان از آن ها به موارد هود آزمایشگاهی ، هودهای آشپزخانه های صنعتی، اگزاست دود و آلاینده ها، پارکینگ ها و … اشاره کرد.
فن سانتریفیوژ ایرفویل
فن سانتریفیوژ ایرفویل در بین انواع فن سانتریفیوژ دارای راندمان بالایی است. پیشنهاد می کنیم از این نوع فن ها، برای کاربردهایی که جریان هوا بدون مواد جامد است استفاده شود . همچنین در صورتی که قصد دارید هوای محیط را در بهترین شکل ممکن پاکیزه کنید، از این نوع فن استفاده کنید. فن ایرفویل قادر است با سرعت بسیار زیادی حرکت کند، تاجایی که سرعت آن حتی دو برابر فن فوروارد است.
کم بودن زاویه برخورد تیغه پروانه با جریان سیال و افزایش راندمان و کاهش صدا تولید شده از ویژگی های دستگاه خنک کننده سانتریفیوژ ایرفویل است. فن های سانتریفیوژ ایرفویل، دارای استحکام مکانیکی خوبی است که در فشارهای بالا یک امتیاز مهم به حساب می آید .