سکوبندی آزمایشگاهی

سکوبندی آزمایشگاهی چیست؟

یکی از مراحل مختلف تجهیز آزمایشگاه ها ، میزبندی یا سکوبندی آزمایشگاه است که در زیباسازی آن نیز بسیار اثرگذار است. طراحی و اجرای صحیح آن، نقش بسیار مهمی در ایجاد محیطی کارآمد، ایمن و جذاب برای انجام آزمایش‌ها و تحقیقات ایفا می‌کند. با انتخاب مواد مقاوم در برابر مواد شیمیایی و حرارت، می‌توان از بروز حوادث جلوگیری کرد. همچنین، وجود فضای کافی و تجهیزات ایمنی مانند هودهای شیمیایی، ایمنی را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد. از طرف دیگر، طراحی مناسب سکوبندی باعث می‌شود تجهیزات و مواد آزمایشگاهی به راحتی در دسترس باشند و جریان کار به صورت روان انجام شود. در نتیجه، آرامش و ایمنی در محیط کار تاثیر بسزایی در روند انجام کارها و افزایش بازدهی و بهره‌وری خواهد داشت.

شرکت کارن پویا نوآور با سال‌ها تجربه در زمینه طراحی و اجرای پروژه‌های سکوبندی ، یکی از معتبرترین شرکت‌ها در این حوزه است. این شرکت با بهره‌گیری از دانش و تخصص کارشناسان خود، قادر است انواع سکوبندی را با توجه به نیازهای خاص هر آزمایشگاه طراحی و اجرا کند. با انتخاب کارن پویا نوآور، شما می‌توانید مطمئن باشید که آزمایشگاهی کارآمد، ایمن و زیبا خواهید داشت. این شرکت با ارائه خدمات مشاوره‌ای، طراحی سفارشی، استفاده از مواد با کیفیت و اجرای دقیق پروژه‌ها، تضمین‌کننده یک محیط آزمایشگاهی ایده‌آل است.

موارد کاربرد سکوبندی

از میز و سکوی آزمایشگاهی می توان با عناوین زیر استفاده نمود:

• ایستگاه کار برای کاربران
• فضایی برای نگهداری مواد و تجهیزات مختلف آزمایشگاهی
• نصب کانال مخصوص تاسیسات مختلف و ایجاد دریچه هایی برای دسترسی آسان به آنها

علاوه بر این میزبندی تاثیر بسیار زیادی روی زیبایی و ایجاد حس آرامش در این فضاها دارد. همچنین ایجاد نظم بیشتر در آزمایشگاه از تاثیرات مهم نصب اجزای سکوبندی آزمایشگاهی است.

اجزای مختلف سکوبندی آزمایشگاه

اجرای سکوبندی در آزمایشگاه کاربردهای مختلفی دارد و از آن استفاده های زیادی خواهد شد که در این مطلب با آن آشنا می شویم. سکوبندی در کنار تجهیزات آزمایشگاهی دو رکن اصلی و اساسی در هر آزمایشگاه است.

سکوبندی شامل اجزای مختلفی با عناوین زیر می باشد که بنا به خواست کارفرما و نیاز و نوع کاربری آزمایشگاه همه یا برخی از آنها انجام می گردد:

• سکوبندی یک طرفه (میز کنار آزمایشگاهی) و سکوبندی دو طرفه (میز وسط آزمایشگاهی)
• کابینت دیواری آزمایشگاه
• میز ترازو آزمایشگاهی
• شیرآلات آزمایشگاهی شامل شیر آب ، شیر گاز و شیر هوا و وکیوم
• دوش و چشم شوی اضطراری
• سینک و کاپ سینک آزمایشگاهی
• شلف بندی آزمایشگاه

در ادامه به شرح برخی از مهمترین این اجزا می پردازیم:

سکوبندی یک طرفه

سکوبندی یک طرفه یا میز کنار آزمایشگاهی از اجزای اصلی سکوبندی آزمایشگاه در ساخت یک آزمایشگاه استاندارد می باشد که بیشترین زمان کاری کاربران در این فضا بوده که با رعایت استانداردهای بین المللی ساخت و میزبندی آزمایشگاهی می توان بهترین بهره برداری را از محیط آزمایشگاه نمود.

علاوه بر میز کار به عنوان کمد نگهداری مواد آزمایشگاهی، محل مورد نیاز برای استفاده بسیاری از دستگاه ها، محل نصب سینک آزمایشگاهی و میز شستشوی آزمایشگاهی و غیره نیز کاربرد دارد.

سکوبندی دو طرفه

سکوبندی دو طرفه آزمایشگاهی یا میز وسط و یا جزیره آزمایشگاهی از اجزای اصلی سکوبندی آزمایشگاه می باشد که علاوه بر میز کار، به عنوان محل نگهداری مواد آزمایشگاهی، جایگاه مورد نیاز برای استفاده از بسیاری از دستگاه ها، محل نصب سینک آزمایشگاهی و میز شستشو و غیره نیز کاربرد دارد.

میز شستشو

میز شستشوی آزمایشگاهی یا کمد سینک ، محلی برای شستشوی انواع مواد شیمیایی و ظروف آزمایشگاهی است و در فضای آزمایشگاه به صورت سکوبندی یک طرفه یا دوطرفه کاربرد دارد. میز شستشو در برابر مواد شیمیایی و حلال مقاوم و تمیز کردن آن‌ها بسیار ساده است.
میز شستشو همچنین جهت نصب سینک آزمایشگاهی و چشم شوی آزمایشگاهی مورد استفاده قرار می گیرد.

میز ترازو

ترازو آزمایشگاهی جهت تامین دقت مورد نیاز برای اندازه گیری دقیق مواد شیمیایی بر روی میز مخصوصی به نام میز ترازو یا توزین آزمایشگاهی که کاملا ضد لرزش باشد قرار می گیرد.

طبق استانداردهای سکوبندی آزمایشگاه برای جلوگیری از لرزش میز در ساختار آن از بتن استفاده گردیده تا پایداری مورد نیاز فراهم شود. محل استقرار میز ترازو باید فاصله مناسبی از پنجره و درب ها داشته باشد تا عملکرد ترازو تحت تاثیر جریان هوا قرار نگیرد.

کابینت دیواری

کابینت دیواری آزمایشگاهی یا کابین هوایی ، در محیط آزمایشگاه در قسمت بالای میزهای یک طرفه آزمایشگاهی و جهت استفاده بهینه از فضای آزمایشگاه و برای نگهداری نمونه ها، مواد شیمیایی بی خطر، مدارک آزمایشگاهی و دستگاه های کوچک مورد استفاده قرار می گردد.

کابینت دیواری یا قفسه هوایی دارای طبقات قابل تنظیم هستند و بسته به تعداد طبقات و ارتفاع کابینت سفارش داده می شوند.

کمدهای نگهداری ایستاده

کمد نگهداری آزمایشگاهی، کمدی است از جنس استیل و یا ام دی اف (MDF) که برای نگهداری و ذخیره سازی مواد شیمیایی ، کپسول های آتش نشانی و اکسیژن ، مواد اسید و باز و مواد قابل اشتعال در محیط های آزمایشگاهی به کار می رود. این کمد ها به صورت ایستاده و با ارتفاع بالا طراحی شده اند تا بتوانند محتوای کمد را به صورت ایمن نگهداری کنند.

صفحه رویه میز

صفحه رویه میز آزمایشگاهی، سطح بالایی میز است که از جنس های استیل ، کورین ، اچ پی ال (HPL) ، سنگ و یا سرامیک ضد اسید بر اساس نیاز آزمایشگاه ساخته می شود. این صفحه برای جلوگیری از نفوذ مواد شیمیایی به داخل میز و همچنین جلوگیری از خراشیدگی و آسیب دیدگی به سطح میز به کار می رود.

سینک رزین اپوکسی

سینک رزین اپوکسی که با نام سینک پلیمری نیز شناخته می شود، ترکیبی عالی از ویژگی ها و مزایا را ارائه می دهد. بادوام، بسیار مقاوم در برابر مواد شیمیایی و لکه ، ضد اسید و از نظر مکانیکی قوی است. به راحتی تمیز و ضد عفونی می شود و مقاومت خوبی در برابر آتش و خواص انتشار آتش نشان می دهد.

سینک استیل

سینک استیل آزمایشگاهی در برابر خوردگی در محیط های آبی ، گازی و با دمای بالا مقاومت می کنند و در همه دماها خاصیت مکانیکی خود را حفظ می کنند و ویژگی ارزش بلند مدت آنها ، موجب صرفه جویی قابل توجهی در هزینه ها می گردد.

در نظر داشته باشید ، استفاده از ترکیبات شیمیایی اسیدی ، سمی و قابل اشتعال می تواند به سرعت عمر سینک استیل را کاهش دهد

سینک پلی پروپیلن

سینک پلی پروپیلن آزمایشگاهی برای شستشوی زباله های شیمیایی خشن و خورنده و ظروف شیشه ای در آزمایشگاه هایی که بصورت مرتب از اسیدهای غلیظ مانند نیتریک ، هیدروکلریک ، پرکلریک و هیدروفلوریک استفاده می کنند، پیشنهاد می گردد.

پریز برق

پریز برق آزمایشگاهی، پریز برقی است که برای اتصال دستگاه‌های الکتریکی در آزمایشگاه به کار می‌رود. این پریز برق معمولاً دارای چندین پورت است و برای جلوگیری از خطرات ناشی از شوک الکتریکی و همچنین جلوگیری از خطرات ناشی از ریختن مواد شیمیایی به داخل پورت‌های پریز به صورت خاص طراحی شده است.

انواع سکوبندی آزمایشگاهی

امروزه دو نوع سیستم سکوبندی ثابت و سکوبندی مدولار متداولترین سیستم هاي میزبندي در دسترس هستند که عملکرد هر دو مشابه می باشد. تفاوت اصلی بین این دو، مربوط به انعطاف پذیري میزهاي مدولار در جابجایی و تغییر ارتفاع آن ها است. اجرای میزبندی هاي ثابت براي آزمایشگاه پایدار مناسب تر هستند. مزیت اصلی میزبندی مدولار نسبت به میزبندی ثابت این است که به راحتی قابل جابجایی و پیکربندي مجدد هستند. در زیر به شرح انواع سیستم سکوبندی می پردازیم.

میزبندی مدولار

در صورت نیاز به آزمایشگاه با قابلیت انعطاف پذیري جهت تغییر کاربري فضاها، باید از سیستم مدولار یا ماژولار بهره گرفته شود. بیشتر سیستم هاي ماژولار دیواري به یک سیستم پشتیبانی (قاب هاي فولادي) متصل به دیوار نصب شده اند. از نکات دیگر مورد توجه براي طراحی سیستم مدولار می توان به ظرفیت تحمل بار، نازك کاري و استحکام دیوار اشاره نمود. در هنگام انتخاب سیستم، چگونگی نصب واحدهاي مدولار به سازه پشتیبان نیز قابل توجه می باشد.

میزبندی ثابت

علیرغم قابلیت های ذکر شده سیستم مدولار، میزبندی ثابت همچنان در بسیاری از آزمایشگاه های مدرن کاربرد دارند. میزبندی های ثابت با ساختار فولادی، چوبی و پلاستیکی لمینیت شده در رنگ ها و سبک های متنوع در دسترس هستند. امروزه میزبندی های ثابت، قابلیت انعطاف پذیری بیشتری نسبت به گذشته دارند که این امر، قابلیت نصب میزها بعد از اتمام کفپوش ها را فراهم می کند. لازم به ذکر است پیش بینی کانالهای تأسیسات مکانیکی و الکتریکی در پشت سکوبندی، کارآیی این نوع میزبندی را افزایش داده است.

سکوبندی متحرك

میزبندی های متحرك با چرخهای گردان، گزینه مفیدی براي دسترسی به اطراف تجهیزات سنگین رومیزی هستند. مبلمان و میزبندی متحرك همچنین هنگام نیاز به فضای اضافی براي انجام کار یا تغییر فضای کاری، مفید خواهند بود.

سکوبندی ترکیبی

میزبندی های ترکیبی هنگامی به کار می روند که نیاز به تغییر بخشی از آزمایشگاه در یک مدت زمان نسبتاً کوتاه وجود داشته باشد.

در نهایت می توان گفت که هر فضای آزمایشگاه می تواند متشکل از ترکیب میزبندی های ثابت، مدولار و متحرك باشد.

ویژگی های سکوبندی بهینه آزمایشگاهی

انتخاب و طراحی یک سکوبندی مناسب، مستلزم توجه به چندین عامل مهم است. در ادامه به برخی از مهم‌ترین ویژگی‌های یک میزبندی بهینه آزمایشگاهی اشاره می‌کنیم:

مواد اولیه با کیفیت و مقاوم:

سکوبندی آزمایشگاهی باید از موادی ساخته شود که در برابر مواد شیمیایی، حرارت و سایش مقاوم باشند. رویه‌هایی مانند ام دی اف، سنگ مصنوعی و برخی لمینیت‌ها انتخاب‌های مناسبی هستند. بدنه نیز باید از مواد مقاوم در برابر رطوبت و ضربه ساخته شود تا دوام و طول عمر سکوبندی را افزایش دهد.

مهمترین ویژگی هایی که سکوی آزمایشگاهی باید داشته باشد تا بتواند به بهترین شکل ممکن تمامی نیازهای آزمایشگاه و کاربران را برآورده نماید عبارتند از:

• استحکام و مقاومت بالا
• پوشش مناسب سطح و سطوح فلزی فریم بندی آن
• استفاده از یراق آلات مناسب و اتصالات با کیفیت
• عناصر بصری به منظور القای حس زیبایی در آزمایشگاه

طراحی ارگونومیک:

طراحی میزبندی آزمایشگاهی باید به گونه‌ای باشد که کاربر در هنگام انجام آزمایش‌ها در وضعیت راحتی قرار گیرد و از بروز خستگی و آسیب‌های جسمی جلوگیری شود. ارتفاع مناسب سکوبندی، فضای کافی بین سکوبندی‌ها و طراحی ارگونومیک اجزای مختلف از جمله مواردی هستند که در این زمینه اهمیت دارند.

ایمنی:

ایمنی یکی از مهم‌ترین عوامل در طراحی سکوبندی آزمایشگاهی است. لبه‌های گرد، پریزهای برق ایمن در محل‌های مناسب و استفاده از موادی که آتش‌گیر نیستند، از جمله مواردی هستند که ایمنی را در آزمایشگاه افزایش می‌دهند.

تمیز کردن آسان:

سکوبندی آزمایشگاهی باید به گونه‌ای طراحی شود که تمیز کردن آن آسان باشد. رویه‌های صاف و یکدست، عدم وجود درز و شکاف و استفاده از موادی که به راحتی تمیز می‌شوند، از جمله مواردی هستند که در این زمینه اهمیت دارند.

انعطاف‌پذیری در طراحی:

میزبندی آزمایشگاهی باید قابل سفارشی‌سازی باشد تا بتوان آن را متناسب با نیازهای هر آزمایشگاه طراحی و ساخت. امکان اضافه کردن تجهیزات جانبی مانند سینک، شیرآلات و هود به سکوبندی نیز باید وجود داشته باشد.

دوام و طول عمر بالا:

سکوبندی آزمایشگاهی باید از دوام و طول عمر بالایی برخوردار باشد تا بتوان برای مدت طولانی از آن استفاده کرد. استفاده از مواد با کیفیت، ساختار محکم و نگهداری مناسب از جمله عواملی هستند که طول عمر سکوبندی را افزایش می‌دهند.

بخش های اصلی سکوبندی آزمایشگاه

به طور کلی سکوبندی شامل بخش های اساسی زیر است:

• فریم
• کابینت یا یونیت
• صفحه رویه

هر یک از این موارد به تنهایی می تواند در کاربردی بودن و زیبایی فضای آزمایشگاه تاثیر زیادی داشته باشد و انطباق و هماهنگی این اجزا با یکدیگر اهمیت زیادی دارد. فریم ها باید مقاومت کافی برای نگهداری از کابینت و صفحات رویه داشته باشند و صفحات رویه نیز باید به صورت یکپارچه و بدون درز باشند و کابینت ها طوری طراحی شوند که بالاترین بهره وری را داشته باشند.

ایمنی، دوام و زیبایی سه فاکتور اساسی در طراحی سکوبندی و میزبندی آزمایشگاه است. دقت و توجه به این سه مسئله می‌تواند بهترین و مناسب ترین سکوبندی را در آزمایشگاه به وجود آورد.

پوشش مناسب سطوح باید مقاومت کافی در مقابل مواد شیمیایی و خورنده را داشته باشند و نظافت و تمیز کردن آنها نیز ساده و آسان باشد.

فریم در سکوبندی

یکی از اجزای مهم در سکوبندی آزمایشگاه فریم است. از مهم ترین ویژگی هایی که فریم ها باید داشته باشند قابلیت تحمل وزن های بالا تا 200 کیلوگرم در هر متر مربع می باشد. کاربران در حین کار به فضا و محل بیشتری در زیر میز نیاز دارند و فریم بندی باید به گونه ای باشد که بیشترین فضا را در اختیار کاربران قرار دهد و در عین حال از مقاومت و استحکام بالایی برخوردار باشند. پوشش رنگ بدنه فریم نیز باید در مقابل مواد شیمیایی، آب، تمیز کننده ها و … مقاوم باشد.

کابینت بندی آزمایشگاهی

کابینت یا یونیت آزمایشگاهی از دیگر اجزای تشکیل دهنده سکوبندی است. این کابینت ها می تواند به صورت معلق، چرخ دار و زمینی باشند.

کابینت های معلق به فریم متصل اند، از این رو نظافت زیر کابینت ها بسیار آسان است.

کابینت های چرخ دار نیز قابلیت جابجایی دارند که با چرخ هایی که در زیر آنها تعبیه شده است برای حمل و نقل بسیار مناسب هستند.

کابینت ها از جنس های مختلفی تولید می‎شوند که به نوع کاربری آزمایشگاه بستگی دارد که می توان به کابینت های ام دی اف , پی وی سی , استنلس استیل و … اشاره کرد.

سوالات متداول